کد مطلب:259214 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:292
خدا با اندیشمندان سخن گفته است
با توجه به جایگاه رفیع اندیشه و تعقل در قرآن، در نوع آیات مربوط به این موضوع روی سخن با اندیشمندان است؛ چرا كه آنها می توانند به عمق كتاب تكوین و هستی، و كتاب آسمانی قرآن راه یابند و از آن بهره گیرند و سعادت دنیا و آخرت خویش را تأمین نمایند . اینك به برخی از این آیات اشاره می شود:
«ان فی خلق السموت و الارض و اختلاف اللیل و النهار والفلك التی تجری فی البحر بما ینفع الناس و مآ انزل الله من السمآء من مآء فاحیا به الارض بعد موتها و بث فیها من كل دآبة و تصریف الریح والسحاب المسخر بین السمآء و الارض لایات لقوم یعقلون » ؛ [1] .
«در آفرینش آسمانها و زمین، و آمد و رفت شب و روز و كشتیهایی كه در دریا به سود مردم در حركت اند و آبی كه خداوند از آسمان نازل كرده و با آن، زمین را پس از مردن، زنده نموده و انواع جنبندگان را در آن گسترده و [همچنین] در جابجایی بادها و ابرهایی كه میان زمین و آسمان مسخرند، نشانه هایی است برای مردمی كه می اندیشند .»
در آیه ای دیگر می خوانیم: «ان فی خلق السموت والارض واختلف الیل والنهار لایت لاولی الالباب الذین یذكرون الله قیما وقعودا وعلی جنوبهم ویتفكرون فی خلق السمو ت والارض ربنا ما خلقت هذا بطلا سبحنك فقنا عذاب النار» ؛ [2] «مسلما در آفرینش آسمانها و زمین، و آمد و رفت شب و روز، نشانه هایی برای خردمندان است . همانها كه خدا را در حال ایستاده و نشسته و آن گاه كه بر پهلو خوابیده اند، یاد می كنند و در آفرینش آسمانها و زمین می اندیشند [و می گویند:] بار الها! اینها را بیهوده نیافریده ای، منزهی تو! ما را از عذاب آتش نگاه دار .»
و همچنین در قرآن كریم آمده است: «كذلك نفصل الایات لقوم یتفكرون » ؛ [3] بدین گونه این آیات را برای آنان كه می اندیشند، شرح می دهیم .»
امام حسن عسكری علیه السلام می فرماید: «انما خاطب الله العاقل؛ [4] فقط خداوند خردمند را مورد خطاب قرار داده است .» این جمله كوتاه و رسا از عمق بسیاری برخوردار است و حكایت از آن دارد كه سخن خدا و خطاب او با كسانی است كه هم دارای فكر و قدرت تفكرند، و هم از نیروی اندیشه و تدبر استفاده می كنند .
«ان فی خلق السموت و الارض و اختلاف اللیل و النهار والفلك التی تجری فی البحر بما ینفع الناس و مآ انزل الله من السمآء من مآء فاحیا به الارض بعد موتها و بث فیها من كل دآبة و تصریف الریح والسحاب المسخر بین السمآء و الارض لایات لقوم یعقلون » ؛ [1] .
«در آفرینش آسمانها و زمین، و آمد و رفت شب و روز و كشتیهایی كه در دریا به سود مردم در حركت اند و آبی كه خداوند از آسمان نازل كرده و با آن، زمین را پس از مردن، زنده نموده و انواع جنبندگان را در آن گسترده و [همچنین] در جابجایی بادها و ابرهایی كه میان زمین و آسمان مسخرند، نشانه هایی است برای مردمی كه می اندیشند .»
در آیه ای دیگر می خوانیم: «ان فی خلق السموت والارض واختلف الیل والنهار لایت لاولی الالباب الذین یذكرون الله قیما وقعودا وعلی جنوبهم ویتفكرون فی خلق السمو ت والارض ربنا ما خلقت هذا بطلا سبحنك فقنا عذاب النار» ؛ [2] «مسلما در آفرینش آسمانها و زمین، و آمد و رفت شب و روز، نشانه هایی برای خردمندان است . همانها كه خدا را در حال ایستاده و نشسته و آن گاه كه بر پهلو خوابیده اند، یاد می كنند و در آفرینش آسمانها و زمین می اندیشند [و می گویند:] بار الها! اینها را بیهوده نیافریده ای، منزهی تو! ما را از عذاب آتش نگاه دار .»
و همچنین در قرآن كریم آمده است: «كذلك نفصل الایات لقوم یتفكرون » ؛ [3] بدین گونه این آیات را برای آنان كه می اندیشند، شرح می دهیم .»
امام حسن عسكری علیه السلام می فرماید: «انما خاطب الله العاقل؛ [4] فقط خداوند خردمند را مورد خطاب قرار داده است .» این جمله كوتاه و رسا از عمق بسیاری برخوردار است و حكایت از آن دارد كه سخن خدا و خطاب او با كسانی است كه هم دارای فكر و قدرت تفكرند، و هم از نیروی اندیشه و تدبر استفاده می كنند .
[1] بقرة / آيه 164 .
[2] آل عمران /190 و 191 .
[3] يونس /24 .
[4] تحف العقول، ص 516، ح 4 .